بسیاری از زنان روزها یا هفتههای پیش از شروع قاعدگی، دردهای جسمی و حالات روانی ناخوشایندی را تجربه میکنند. کجخلقی، بیقراری، دلدرد، تحریکپذیری و اضطراب مهمترین نشانههایی هستند که در این دوران در بسیاری از خانمها ظاهر میشود و زندگی روزمره آنها را با چالش مواجه میسازد. مجموعه این علائم را سندرم پیش از قاعدگی یا در اصطلاح، پیاماس (PMS) مینامند. در این مقاله، به تعریف سندرم پیش از قاعدگی، علائم پیاماس و راههای تشخیص آن میپردازیم.
سندرم پیش از قاعدگی
سندرم پیش از قاعدگی (Premenstrual Syndrome) یا بهاختصار پیاماس (PMS) مجموعهای از علائم جسمی و روانی مرتبط با چرخه طبیعی قاعدگی زنان است که یک الی دو هفته قبل از شروع قاعدگی اتفاق میافتد.
ممکن است علائم سندرم پیش از قاعدگی در برخی از جنبههای زندگی زنان تداخل ایجاد کنند. این علائم از فردی به فرد دیگر متفاوت است، با این حال الگویی قابل پیشبینی دارند. پیاماس معمولا در روزها یا هفتهها قبل از قاعدگی آغاز میشود و بعد از شروع قاعدگی از بین میرود.
اصطلاح پیاماس بهطور گسترده در گفتوگوی میان خانمها استفاده میشود و بهصورت عمومی تمام نشانههای ناخوشایند قبل از پریود را دربر میگیرد. مجموعه این نشانهها در اصطلاح پزشکی «نشانگان پیش از قاعدگی»، «سندرم پیشقاعدگی» و «تنش پیش از قاعدگی» نامیده میشود.
مطالعه بیشتر: تأثیر سیبیدی بر پیاماس و قاعدگی دردناک
علائم پیاماس
نشانههای دقیق پیاماس (PMS) و شدت آن از فردی به فرد دیگر و حتی از چرخهای به چرخه دیگر متفاوت است. بسیاری از زنان تعداد کمی از نشانههای مرتبط با سندرم پیش از قاعدگی را تجربه میکنند، اما این علائم بهطور تکرارشونده در دوران پریود آنها ظاهر میشود. با وجود این، طبق تعریف، علائم پیاماس باید پیش از قاعدگی دیده شود و نباید پس از اتمام قاعدگی و زمان تخمکگذاری وجود داشته باشد.
حدود 200 علامت مختلف در ارتباط با پیاماس شناخته شده است. ازجمله مهمترین علائم روانی پیاماس میتوان به تحریکپذیری، بیقراری، خوشحال نبودن، استرس، اختلال خواب، سردرد، خستگی، افزایش حساسیت عاطفی، نوسانات خلقی و تغییر در میل جنسی اشاره کرد. علائم فیزیکی پیاماس نیز به شکلهای متعددی بروز مییابد. مهمترین نشانههای فیزیکی سندرم پیش از قاعدگی عبارتاند از: مشکلات گوارشی، تورم یا حساسیت به لمس پستان، درد مفاصل، کمردرد و آکنه.
تشخیص پیاماس
هیچ تست آزمایشگاهی یا یافته بالینی خاصی برای تأیید تشخیص پیاماس وجود ندارد. با وجود این، سه نشانه اصلی در تشخیص پیاماس عبارتاند از:
- بروز نشانههای روانی (عاطفی) مرتبط با پیاماس نظیر کجخلقی، تحریکپذیری، تنش و ناخشنودی.
- ظاهر شدن نشانههای فیزیکی و روانی بهطور قابل پیشبینی، چند روز پیش از آغاز پریود و کاهش آن چند روز پس از اتمام پریود.
- شدید بودن نشانهها بهحدی که زندگی روزمره و عادی فرد را مختل کند.
متخصصان برای تشخیص پیاماس معمولاً از فرد میخواهند که نشانههای خود را روی تقویم ثبت کند. به این ترتیب، میتوانند مطمئن شوند که این نشانههای ناخوشایند به زمان پیش از قاعدگی تا پایان قاعدگی محدود است. همچنین ثبت تنوع علائم و شدت آنها ممکن است به تشخیص مرتبط یا نامرتبط بودن این علائم به قاعدگی کمک کند.
در صورتی که از این علائم رنج میبرید، میتوانید به صفحه رول کنورت PMS سر بزنید و با محصول جدید کنورت و خصوصیات آن آشنا شوید.
دلایل بروز پیاماس
دلیل اصلی بروز پیاماس در خانمها هنوز بهطور دقیق شناخته نشده است. در پژوهشهای انجامشده، عوامل ژنتیکی و سابقه خانوادگی در ابتلا به پیاماس نقش دارند. رژیم غذایی فرد نیز نقش مؤثری در بروز ناخوشی پیش از قاعدگی دارد. برای مثال، مصرف زیاد کافئین ممکن است تأثیر نامطلوبی بر شدت پیاماس در زنان بگذارد. داشتن استرس نیز ممکن است به طولانیتر شدن دوره پیاماس منجر شود. بنابراین، توجه به رژیم غذایی و فعالیتهایی مانند ورزش که به سلامت بدن و روان فرد کمک میکنند، در مدیریت پیاماس نقشی اساسی دارند.
پیاماس شدید
اختلال دیسفوریای پیش از قاعدگی (PMDD) حالتی بسیار شدیدتر از سندرم پیش از قاعدگی است. این اختلال بهطور تنگاتنگی با فراز و نشیب چرخه قاعدگی مرتبط است و در این مدت عملکرد فرد را بهطور قابل ملاحظهای تحتالشعاع قرار میدهد. در حال حاضر پژوهشگران دلیل اصلی بروز این اختلال را بر هم خوردن تنظیم استروژن و پروژسترون میدانند، اما برخی دانشمندان دلایل دیگری را نیز مطرح کردهاند.
پیاماس بهطورکلی پایدار است اما در طول زندگی فرد از نظر شدت و علائم تغییر اندکی میکند. میتوان علائم پیاماس را به روشهای مختلفی کاهش داد؛ اما پیاماس شدید یا بهاختصار پیامدیدی معمولاً نشانههای بیشتری را دربر میگیرد و با شدت بسیار زیادی در دورهای طولانیتر بروز مییابد. بنابراین برای درمان آن بهتر است به پزشک مراجعه شود.
[منبع: مقالۀ «سندرم پیش از قاعدگی یا بهاختصار پیاماس»]
سوالات متداول سندرم پیش از قاعدگی یا پیاماس (PMS)
پیاماس چند روز قبل از پریود شروع میشود؟
پیاماس معمولاً از چند روز تا دو هفته پیش از آغاز پریود ظاهر میشود و چند روز پس از شروع پریود از بین میرود.
پیاماس چیست؟
سندرم پیش از قاعدگی (Premenstrual Syndrome) یا بهاختصار پیاماس (PMS) مجموعهای از علائم جسمی و روانی مرتبط با چرخه قاعدگی زنان است. کجخلقی، اضطراب و تنش مهمترین علائم پیاماس هستند.